Hiện nay, nhiều phần mềm Toán ra đời và đã hỗ trợ tích cực cho việc tính toán nói chung cũng như công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học nói riêng. Các phần mềm này được chia làm 2 nhóm: Các phần mềm thương mại và các phần mềm miễn phí.
1. Nhóm có phí:
Nhóm các phần mềm thương mại thường có nhiều chức năng hỗ trợ người dùng, giao diện đẹp, dễ sử dụng nhưng chi phí đăng kí thường cao. Các phần mềm phổ biến như:
– Maple, Mathematica: Đây là các hệ thống đại số máy tính (tính toán trên ký hiệu) nổi tiếng thế giới. Trang chủ của các phần mềm này:
https://www.maplesoft.com/ ; https://www.wolfram.com/
Nhìn chung hai phần mềm này khá tương đương nhau về các tính năng, nhưng ở Việt Nam thì Maple có cộng đồng người sử dụng đông đảo hơn. Maple cũng được đưa vào giảng dạy ở nhiều trường đại học. Các bạn có thể dễ dàng tìm thấy “bản cài đặt” của Maple trên mạng thông qua Google.
– Matlab, MathCad: Đây là những phần mềm thiên về tính toán số và mô phỏng, nên được sử dụng nhiều trong khối ngành kỹ thuật.
– SPSS, Eviews: Đây là những phần mềm xử lý số liệu thống kê nổi tiếng với chi phí đăng kí đắt đỏ. Tuy nhiên, các bạn có thể tìm thấy các phiên bản “cài đặt” của chúng trên mạng thông qua Google.
– Geometer’s Sketchpad: Phần mềm vẽ hình động đã nổi tiếng từ lâu trong cộng đồng giáo viên ở Việt Nam. Mặc định phần mềm này chỉ hỗ trợ vẽ hình trong mặt phẳng, nên để vẽ hình trong không gian đòi hỏi người dùng sử dụng các công cụ bổ sung (người dùng có thể tạo ra và chia sẻ).
https://www.dynamicgeometry.com/
2. Nhóm miễn phí
Hiện nay, “phong trào” phần mềm mã nguồn mở (miễn phí) đang phát triển nhanh chóng do được cộng đồng giới học thuật hỗ trợ. Mục đích là giúp tạo ra các phần mềm miễn phí, hỗ trợ cho việc học tập, giảng dạy, nghiên cứu cũng như thích ứng nhanh chóng với những thay đổi công nghệ. Với mã nguồn mở, các phần mềm này cho phép người dùng tác động và thay đổi code chương trình theo ý muốn. Một số phần mềm nổi tiếng có thể kể đến:
– R: đây là một phần mềm miễn phí về phân tích và xử lý dữ liệu thống kê. Cộng đồng sử dụng nó rất đông đảo và ngày càng lớn mạnh. R có hơn 10000 thư viện lệnh với nhiều tính năng nổi trội trong phân tích dữ liệu nên hiện nay được nhiều trường đại học trên thế giới đưa vào giảng dạy ở các học phần liên quan đến thống kê. RStudio là trình soạn thảo tốt nhất của R hiện nay với nhiều chức năng hỗ trợ người dùng.
https://cran.r-project.org/ ; https://rstudio.com/
– Geogebra: Đây là phần mềm vẽ hình tĩnh và động trong mặt phẳng và không gian nổi tiếng. Ngoài vẽ hình, nó còn hỗ trợ lập trình, tính toán ký hiệu và hỗ trợ viết mã Latex với các công thức toán nên đây là những “điểm cộng” đáng lưu ý. Cộng đồng sử dụng ngày càng lớn mạnh. Đây được xem là phần mềm thay thế tuyệt vời cho Geometer’s Sketchpad và thậm chí có ý kiến còn cho rằng nó nổi trội hơn.
https://www.geogebra.org/
– Maxima: Đây là một hệ thống đại số máy tính, có nhiều chức năng tương tự như Maple và Mathematica. Nó thường được xem như phiên bản miễn phí thay thế cho 2 phần mềm thương mại kia.
http://maxima.sourceforge.net/
– Scilab: Đây được xem là phiên bản miễn phí của Matlab. Nó phục vụ tốt cho mục đích giải số và mô phỏng nên được sử dụng nhiều trong kỹ thuật.
https://www.scilab.org/
Đối với sinh viên khoa Toán, với mục đích học tập, giảng dạy cũng như nghiên cứu, việc sử dụng các phần mềm Maxima, Geogebra và R là hoàn toàn phù hợp và được khuyến khích trong thời đại phát triển công nghệ hiện nay.